Motor Sürücü Nedir, Neden Kullanılır?
AC sürücü, bir elektrik motorunun hızını kontrol etmek için kullanılan bir cihazdır. Hız, motora giden elektrik beslemesinin frekansı değiştirilerek kontrol edilir. AC motorlar için VFD, AC motorların kullanımını yeniden ön plana çıkaran yenilik olmuştur. AC endüksiyon motorunun hızı, ona güç sağlamak için kullanılan voltajın frekansını değiştirerek değiştirebilir. Bu, bir AC motora uygulanan voltaj 50 Hz ise, motorun nominal hızında çalıştığı anlamına gelir. Frekans 50 Hz’nin üzerine çıkarsa motor nominal hızından daha hızlı, besleme voltajının frekansı 50 Hz’den az ise motor nominal hızından daha yavaş çalışır. Değişken frekanslı sürücünün çalışma prensibine göre asenkron motora verilen voltajın frekansını değiştirmek için özel olarak tasarlanmış elektronik kontrolördür.
1960’larda VFD’ler, VFD’nin motora sağlayabileceği akım miktarını sınırlayan oldukça küçük katı hal bileşenlerine sahipti. Bu genellikle bir frekansla kontrol edilebilen motorun boyutunu sınırladı ve bunlar yaygın olarak kullanılmadı. 1980’lerde daha büyük transistörler kullanıma sunulduğunda, VFD’ler en büyük motorların hızlarını kontrol etmelerine izin verdi. En eski VFD’ler, VFD’nin tüm yönlerini kontrol etmek için doğrusal amplifikatörler kullandı. Jumperlar ve dip switch’ler, farklı eğimler oluşturmak için daha büyük veya daha küçük dirençleri kapasitörlü devrelere çevirerek rampa (hızlanma) ve rampa (yavaşlama) özellikleri sağladı.
Bugün VFD, bir kontrol sistemi için belki de en yaygın çıktı veya yük türüdür. Uygulamalar daha karmaşık hale geldikçe VFD, motorun hızını, motor milinin dönüş yönünü, motorun bir yüke sağladığı torku ve algılanabilen diğer motor parametrelerini kontrol etme yeteneğine sahiptir. Daha yeni VFD’ler, programlanabilir kontrolör (PLC) gibi başka bir mikroişlemci kontrollü sistemden yüklenen veya programlanan sayılarla kontrol edilebilen çeşitli parametrelere sahiptir. Bu VFD’ler aynı zamanda uygun maliyetli ve daha az yer kaplayan daha küçük boyutlarda da mevcuttur.
Ac Motor Sürücünün Avantajları Nelerdir?
Ac motor sürücü, avantajlarını kullanıldığı alanda göstermektedir. Sistem kontrolü, enerji tasarrufu, hız ayarlama, proses kontrolü, kompresör kullanma fırsatını yüksek hızda sunması, gürültü seviyelerini düşük yük durumunda azaltması, aşırı gerilim ve akıma karşı motorları koruması, duruş ya da kalkışlarda meydana gelebilecek elektrik ve mekanik zararları en düşük seviyeye indirmesi ve her faaliyet için farklı bir hız seçimi fırsatı sunması ac motor sürücünün başlıca faydaları yani avantajları arasındadır.
Bu avantajlar sebebiyle ac motor sürücü çeşitli alanlarda kullanılmaktadır. Su ve atık su, tünel açma, kağıt fabrikaları, sondaj alanı ve madencilik ac motor sürücü aletinin başlıca kullanıldığı alanlar arasındadır.
Ac Motor Sürücünün Çalışma Prensibi
Bu cihaza bir ac akımı gelir. Bu akım kullanılan diyotlar sayesinde dc akımına dönüştürülür. Dc akımının düz bir ac gerilim elde etmesi gerekir. Bunu kondansatör yardımıyla gerçekleştirir. Böylece tekrardan ac gerilim dönüşmüş olur. Burada önemli olan istenilen frekansta motora ac gerilim verilebilmesidir. Böylece motor hangi hızda isteniyorsa o hızda dönebilir.
Genellikle üç fazlı motorlar tercih edilir, ancak bazı tek fazlı motor türleri, tek fazlı değişken frekanslı sürücülerle kullanılabilir. Sabit hızlı ana voltaj çalışması için tasarlanmış motorlar sıklıkla kullanılır, ancak standart motor çalışmalarında yapılan bazı geliştirmeler daha yüksek güvenilirlik ve daha iyi performans sunar. Basitleştirilmiş bir VFD çalışma prensibi şeması aşağıda gösterilmiştir. Kontrolörün üç ana bölümü aşağıdaki gibidir: Dönüştürücü-Gelen üç fazlı AC gücünü düzeltir ve DC’ye dönüştürür.
